उपसभामुख इन्दिरा राना अहिले विवादमा तानिएकी छिन्। कारण हो, उनले अमेरिकी दूतावासलाई भिसाका निम्ति लेखेको व्यक्तिगत पत्र सार्वजनिक भएको छ। यो पत्र उपसभामुखको आधिकारिक लेटरहेड, छाप, र हस्ताक्षर सहित लेखिएको थियो, जसमा आफूसहित छ जना अमेरिका जानुपर्ने उल्लेख गरिएको थियो। पत्र सार्वजनिक भएपछि सामाजिक सञ्जालमा यो विषयले व्यापक आलोचना पाएको छ।
पत्रको पृष्ठभूमि
झन्डै डेढ वर्षअघि लेखिएको उक्त पत्रमा, उपसभामुख रानाले कमिसन अन द स्टाटस अफ ओमन (सीएसडब्ल्यू ६७) को कार्यक्रममा सहभागी हुन आफूसमेत जाने उल्लेख गर्दै, आफ्नो कूटनीतिक राहदानी र सिफारिस गरिएका पाँच व्यक्तिको साधारण राहदानी नम्बरसमेत राखेर अमेरिकी दूतावासलाई पठाएकी थिइन्। पत्रमा सिफारिस गरिएका पाँच व्यक्तिहरूको नाम उपेन्द्र गौतम, सुस्मा लामा, राजेश लामा तामाङ, सुजन घर्ती मगर, र धनप्रसाद गुरुङ रहेका छन्।
भिसा प्रक्रियाको अनियमितता
यद्यपि, उपसभामुख रानाले सिफारिस गरेका पाँच व्यक्तिहरूलाई दूतावासले भिसा नदिए पनि, उनी २६ फागुनमा कतार एयरको विमानबाट दोहा हुँदै अमेरिका प्रस्थान गरेकी थिइन्। एक साताको भ्रमणपछि उनी नेपाल फर्किएकी थिइन्। पत्र सार्वजनिक भएपछि उपसभामुखमाथि पदको दुरुपयोग गरेको आरोप लागेको छ। पत्रमा उल्लेख गरिएको मिति २५ फेब्रुवरी २०२३ (२०७९ फागुन १३) रहेको छ।
उच्च पदाधिकारीका लागि प्रक्रिया
उपसभामुख पद, मर्यादाक्रममा सातौँ नम्बरमा पर्ने विशिष्ट व्यक्ति हुन्। यस्तो उच्च पदमा रहेका व्यक्तिहरूले विदेश भ्रमणको लागि भिसा प्रक्रियामा सरकारी संयन्त्रको सहारा लिनुपर्ने हुन्छ। भ्रमणको प्रयोजन र उद्देश्य स्पष्ट भएपछि महासचिवबाट प्रक्रिया अघि बढ्ने र अन्ततः परराष्ट्र मन्त्रालय मार्फत अमेरिकी दूतावासमा भिसा प्रक्रिया अघि बढाइन्छ।
विवादको कारण
तर, यस पटक भने, पत्र सिधै सर्वसाधारणको हातबाट अमेरिकी दूतावास पुगेको पाइएको छ। जसले गर्दा उपसभामुख रानामाथि सरकारी प्रक्रियालाई दरकिनार गर्दै व्यक्तिगत लाभका लागि आफ्नो पदको दुरुपयोग गरेको आरोप लागेको छ। झापा शनिश्चरेकी राना मगर राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको समानुपातिक संसदबाट उपसभामुख निर्वाचित भएकी हुन्।
यो घटनाले सार्वजनिक पदमा रहेका व्यक्तिहरूले आफ्नो अधिकारको दुरुपयोग गर्ने परिपाटीप्रति गम्भीर प्रश्न उठाएको छ। उपसभामुख रानाले यसबारे के प्रतिक्रिया दिनेछिन् र आगामी दिनमा यो मुद्दाले के मोड लिनेछ भन्ने चासोको विषय बनेको छ।
